بازتوانی قلب یا توانبخشی قلبی، خدماتی است که هدف آن کاهش خطرات احتمالی در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی است. معمولاً شامل تمرینات، آموزش در مورد موضوعاتی مانند رژیم غذایی و تکنیک‌های مدیریت استرس می‌شود. این به بهبودی شما بعد از یک مشکل قلبی، عمل یا تشخیص بیماری قلبی کمک می‌کند. روش های بازتوانی قلب همچنین به کاهش احتمال ابتلا به مشکلات قلبی در آینده کمک می‌کند.
ثابت شده که بازتوانی قلب شما را از بیمارستان دور نگه می‌دارد و خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
منظور از بازتوانی قلب چیست؟
بازتوانی قلبی یا توانبخشی قلب یک برنامه پیشگیری ثانویه جامع است که برای بهبود سلامت قلبی عروقی پس از جراحی قلبی یا دیگر بیماری‌های مرتبط با قلب تنظیم شده است. یک تجربه بهینه روش های بازتوانی قلب شامل تمرینات ورزشی تحت نظارت پزشک، آموزش و توسعه مهارت‌ها برای زندگی سالم و مشاوره در مورد استرس و سایر عوامل روانی اجتماعی است. شرکت در یک برنامه بازتوانی قلبی می‌تواند خطرات مرگ ناشی از بیماری قلبی را کاهش دهد و همچنین جلوی بستری شدن مجدد در بیمارستان را بگیرد. مشارکت در بازتوانی قلبی همچنین وضعیت عملکردی، کیفیت زندگی، خلق و خوی و پایبندی به دارو را بهبود می‌بخشد. علیرغم این مزایا، مشارکت در بازتوانی قلب کم است و در یک تجزیه و تحلیل ملی تعداد افرادی که بعد از یک مشکل قلبی در برنامه‌ی بازتوانی قلب شرکت می‌کنند، از 19٪ تا 34٪ متغیر است.
در کلینیک تخصصی و مرکز بازتوانی قلب زاینده رود، برنامه‌های توانبخشی قلبی برای هر بیمار به صورت جداگانه برنامه‌ریزی می‌شود.
بازتوانی قلبی برای چه افرادی مناسب است؟
تحقیقات نشان داده که روش های بازتوانی قلب می‌تواند برای افرادی که جزو موارد زیر هستند، مفید باشد:
- بیماران مبتلا به سندرم حاد کرونری از جمله انفارکتوس میوکارد، و آنژین ناپایدار و همه بیمارانی که تحت عمل‌های قلبی قرار گرفتند (مانند جراحی بای پس عروق کرونر، مداخله اولیه کرونری از راه پوست و مداخله کرونری از راه پوست)
- بیماران مبتلا به نارسایی مزمن قلبی تازه تشخیص داده شده و نارسایی مزمن قلبی با تغییر مرحله ای
- بیماران با پیوند قلب و دستگاه کمک بطنی
- بیمارانی که به دلایلی غیر از سندرم حاد کرونری و نارسایی قلبی تحت عمل جراحی برای کاشت دفیبریلاتور داخل قلب یا درمان همگام سازی مجدد قلب قرار گرفته اند.
- بیمارانی که به دلایلی غیر از سندرم حاد کرونری و نارسایی قلبی، تعویض دریچه قلب دارند.
- بیماران با تشخیص تایید شده آنژین قلبی
بهبود آگاهی، افزایش ارجاع بیماران واجد شرایط و کاهش موانع سیستم برای مشارکت، همگی گام‌های حیاتی در بهبود ارجاع، ثبت‌نام و میزان مشارکت در برنامه‌های بازتوانی قلبی هستند. راه حل‌های موثر شناسایی شده‌اند اما به طور گسترده و سیستماتیک اجرا نمی شوند.
روش‌های بازتوانی قلبی
متخصصین پزشکی، متخصصان ورزش و تغذیه، فیزیوتراپ‌ها و مشاوران در برنامه‌ی بازتوانی قلبی به شما کمک می‌کنند. روش های بازتوانی قلب ترکیبی از ورزش، آموزش سلامت قلب، مشاوره رژیم غذایی و تغذیه و حمایت عاطفی است.
- ورزش و مشاوره: فعالیت بدنی می‌تواند کل سیستم قلبی عروقی را به کار بیاندازد و منبع مورد اعتماد برای داشتن قلبی سالم است.
- آموزش سلامت قلب: این فعالیت شامل مدیریت عوامل خطر، مانند ترک سیگار و تغذیه خوب است.
- حمایت عاطفی: هدف کاهش استرس است که می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت قلب داشته باشد.
بازتوانی قلب چطور به بیمار قلبی کمک می‌کند؟
بازتوانی قلب می‌تواند فواید سلامتی زیادی در کوتاه مدت و بلند مدت داشته باشد از جمله:
- تقویت قلب و بدن بعد از حمله قلبی
- تسکین علائم مشکلات قلبی مانند درد قفسه سینه.
- ایجاد عادات سالم تر مانند فعالیت بدنی بیشتر، ترک سیگار و داشتن یک رژیم غذایی سالم برای قلب. ممکن است یک متخصص تغذیه با شما همکاری کند تا به شما کمک کند غذاهای حاوی چربی‌های ناسالم را محدود کنید و میوه‌ها و سبزیجات بیشتری بخورید که سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر هستند.
- کاهش استرس.
- بهبود خلق و خوی شما. افراد پس از حمله قلبی بیشتر احساس افسردگی می‌کنند. روش های بازتوانی قلب می‌تواند به پیشگیری یا کاهش افسردگی کمک کند.
- انرژی و قدرت شما را افزایش می‌دهد تا فعالیت‌های روزانه مانند حمل مواد غذایی و بالا رفتن از پله‌ها را آسان تر کنید.
پیشگیری از بیماری و مرگ ناشی از بیماری قلبی در آینده. مطالعات نشان داده که روش های بازتوانی قلب احتمال مرگ بیمار را در 5 سال پس از حمله قلبی یا جراحی بای پس تا حدود 35٪ کاهش می‌دهد.
مراحل بازتوانی قلب
بازتوانی قلب شامل 3 مرحله است.
فاز اول: فاز بالینی
این مرحله بلافاصله پس از یک بیماری قلبی عروقی یا بستری بیمار شروع می‌شود و با ارزیابی توانایی جسمی و انگیزه بیمار برای تحمل بازتوانی قلب شروع می‌شود. درمانگران و پرستاران ممکن است با راهنمایی بیماران از طریق تمرینات غیر شدید روی تخت یا کنار بالین، با تمرکز بر دامنه حرکت و محدود کردن شرایط نامطلوب بیمارستان، شروع کنند. تیم بازتوانی همچنین ممکن است بر فعالیت‌های روزمره زندگی (ADLs) تمرکز کنند و به بیمار آموزش دهند تا از استرس بیش از حد اجتناب کند. به بیماران توصیه می‌شود تا زمان تکمیل درمان یا عوارض بعد از عمل استراحت نسبی داشته باشند. تیم بازتوانی قلب نیازهای بیمار مانند وسایل کمکی، آموزش بیمار و خانواده و همچنین برنامه ریزی ترخیص را ارزیابی می‌کند.
فاز دوم: بازتوانی قلب سرپایی
هنگامی که شرایط بیمار پایدار شد و قلب و عروقش بهبود یافت، بازتوانی قلب سرپایی ممکن است آغاز شود. فاز دوم معمولاً سه تا شش هفته طول می‌کشد، اگرچه برای برخی ممکن است تا دوازده هفته طول بکشد. یک برنامه درمانی دقیق تر با محوریت بیمار طراحی شده است که شامل سه بخش است: اطلاعات / مشاوره، برنامه آموزشی مناسب و یک برنامه بهبود روحی است. مرحله درمان در نظر دارد استقلال و تغییر سبک زندگی را ارتقا دهد تا بیماران را برای بازگشت به زندگی خود در خانه آماده کند.
فاز سوم: نگهداری پس از بازتوانی قلب
این مرحله مستلزم استقلال و نظارت بیشتر است. فاز سوم بر افزایش انعطاف پذیری و تقویت بیمار متمرکز است.
بازتوانی قلب چقدر موفق است؟
مطالعات متعدد نشان داده اند که بازتوانی قلب به طرق مختلف به افراد کمک می‌کند.
محققان دریافتند که روش های بازتوانی قلب باعث بهبود موارد زیر می‌شود:
- خطر مرگ قلبی عروقی 58 درصد
- خطر حمله قلبی 30 درصد
- خطر سکته مغزی تا 60 درصد
- علائم افسردگی 63 درصد
خطرات یا عوارض بازتوانی قلب چیست؟
در موارد بسیار نادر، ورزش در حین بازتوانی قلب می‌تواند باعث آسیب یا ریتم خطرناک قلب شود. اگر این اتفاق بیفتد، متخصصان بازتوانی قلب از شما می‌خواهند که ورزش را متوقف کنید تا بتوانند فوراً شما را درمان کنند. در صورت نیاز، متخصصان بازتوانی قلب با متخصص قلب یا ارائه دهنده مراقبت‌های پزشکی اولیه با شما صحبت خواهند کرد. آنها ممکن است بخواهند شما را معاینه کنند یا آزمایشات بیشتری را قبل از بازتوانی قلب درخواست کنند.
بازتوانی قلب زیر نظر کلینیک تخصصی بازتوانی قلب
برخی از برنامه‌ها در بیمارستان یا مرکز بازتوانی قلب انجام می‌شود و برنامه‌های دیگر را می‌توان در خانه انجام داد. بازتوانی قلب ممکن است زمانی که هنوز در بیمارستان هستید یا بلافاصله پس از ترک بیمارستان شروع شود.
شما می‌توانید با مراجعه‌ی حضوری و یا تماس با کلینیک تخصصی بازتوانی قلب زاینده رود از برنامه‌های بازتوانی قلب آگاه شوید. در صورت نیاز متخصصین ما بهترین روش های بازتوانی قلبی در اصفهان را برای شما تجویز می‌کنند.
اقدامات بعد از بازتوانی قلب
پس از پایان دوره بازتوانی قلبی، باید بدانید که چگونه تمرینات را به تنهایی انجام دهید و سبک زندگی سالم تری داشته باشید. رژیم غذایی، ورزش و عادات مفید را در طول زندگی ادامه دهید تا فواید سلامت قلب را حفظ کنید.
سخن آخر
بازتوانی قلب بخش مهمی از بهبود مشکلات قلبی است. همچنین می‌تواند احتمال تجربه یک مشکل قلبی دیگر را کاهش دهد. تیمی از متخصصان مراقبت‌های پزشکی به همراه مشاور قلب در اصفهان در کلینیک تخصصی بازتوانی قلب زاینده رود هر برنامه را متناسب با نیازهای هر فرد تنظیم می‌کنند و نظارت دقیقی در هر مرحله از راه ارائه می‌دهند.
توانبخشی معمولاً شامل فعالیت بدنی است که شدت آن به تدریج افزایش می‌یابد، همچنین با آموزش در مورد بهبود سلامت قلب با مدیریت مؤثر استرس و ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی همراه است. مهم است که پس از پایان این دوره تغییرات اصولی در سبک زندگی خود ایجاد کنید.
برای اطلاعات بیشتر راجع به خدمات کلینیک زاینده رود مثل روش های بازتوانی قلب، تست ورزش در اصفهان، آنژیوگرافی، اکو در اصفهان و ... با کلینیک تخصصی بازتوانی قلب زاینده رود تماس بگیرید.