یکی از مهم‌ترین شاخه‌های پزشکی مربوط به قلب و عروق است. همان‌طور که می‌دانید وظیفه خون‌رسانی به‌تمامی قسمت‌های بدن به عهده قلب می‌باشد. در نتیجه با دستگاه تنفس و گردش خون نیز در ارتباط است. پزشکی که علاوه بر تشخیص و درمان بیماری ها، از شیوع آنها جلوگیری کرده و آنها را کنترل می‌کند، متخصص قلب و عروق نامیده می‌شود. در این مقاله سعی داریم با بیماری های قلبی و درمان آنها با بهره‌گیری از بهترین تجهیزات و خدمات، در معتبرترین کلینیک قلب در اصفهان، به نام کلینیک زاینده رود، آشنا شویم.
چه زمان‌هایی به چکاپ قلب نیاز داریم؟
برخی از عوامل، در ابتلا بر بیماری های قلبی تأثیرگذار هستند. از جمله سابقه بیماری قلبی در اعضای درجه یک و داشتن فشار خون بالا و کلسترول. با دارا بودن هر یک از موارد فوق، شما بیشتر از سایر افراد مستلزم چکاپ قلب خواهید بود؛ لذا چنانچه ساکن اصفهان هستید با مراجعه به کلینیک قلب اصفهان ضمن بررسی وضعیت جسمانی خود، عملکرد قلب خود را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهید. در صورت نبود هیچ‌گونه علائم، جای نگرانی نبوده و صرفا لازم است تحت‌نظر پزشک باشید. ولی اگر جواب آزمایش‌ها نشان‌دهنده وجود مشکلی باشد، شما لازم است آزمایش‌های بیشتری را انجام دهید و در مدت‌زمان تعیین شده طبق نظر پزشک، تحت مراقبت باشید. از جمله عوامل و علایمی که نشان‌دهنده وجود مشکل و نیاز به چکاپ قلب هستند عبارت‌اند از:
۱_ وجود درد و سنگینی در قفسه سینه؛ این درد ها با استفاده از آنژین قلب شناسایی می‌شود و وجود گرفتگی و تنگ شدگی رگ های خونی متصل به قلب را نیز نشان می‌دهد.
۲_ مبتلا بودن به آریتمی قلبی یا داشتن ضربان قلب نامنظم؛ تپش‌های نامنظم و کم‌وزیاد بودن تعداد ضربان‌های قلب.
۳_ وجود علائمی مانند داشتن تنفس کوتاه و عدم توانایی در انجام صحیح دم و بازدم عمیق و طولانی که این نشان‌دهندهٔ نارسایی قلبی و یا ایجاد مشکل در دریچه‌های قلبی است.
۴_ ایجاد مشکلات ناگهانی قلبی؛ از قبیل مبتلا شدن به حمله قلبی، در نتیجه بروز این حمله، حتما باید با اورژانس تماس گرفته شود و تمامی عملکردهای جسمانی و قلبی فرد مورد بررسی قرار گیرد.
۵_ خسته شدن زود هنگام؛ چنانچه قلب افراد نارسایی داشته باشد و نتواند خون را به‌تمامی قسمت‌های بدن پمپاژ کند، اکسیژن موجود در خون به بافت‌های بدن نرسیده و فرد به‌سرعت دچار ضعف و بی‌حالی می‌شود. درنتیجه خستگی زودرس را تجربه خواهد کرد. لذا متخصص قلب و عروق می‌تواند، با انجام آزمایشات و معاینات لازم بیماری فرد را تشخیص داده و درمان کند.
۶_ بروز عرق سرد؛ عرق سرد همواره با علائم دیگری نیز همراه است. ولی به‌صورت کلی یکی از شایع‌ترین نشانه‌ها در افراد با بیماری قلبی، عرق سرد است که بر روی بدن بیمار پدیدار می‌شود. چنانچه بعد از عرق سرد، وضعیت ضربان و تپش قلب بیمار نیز وضعیت نرمالی نداشت، می‌بایست بیمار را به مراکز درمانی انتقال داده و از پزشک متخصص درخواست انجام تست کنید. توجه داشته باشید در افراد سال‌خورده و مسن‌تر، کارایی عروق خونی به دلیل فرسودگی و پیری بافت، کم شده و با تأخیر بسیار زیاد متوجه عرق سرد خواهند شد. درنتیجه؛ ابتلا به سکته قلبی در این افراد بسیار زیاد می‌باشد. ازاین‌رو افراد سال خورده باید به‌صورت مداوم تحت‌نظر پزشک متخصص باشند.
دکتر قلب و عروق چه وظایفی بر عهده دارد؟
اگر پزشک عمومی، متوجه وجود مشکل در سلامت فرد نشود، بیمار به متخصص قلب و عروق مراجعه می‌کند. دکتر قلب و عروق بعد از بررسی علایم و نشانه‌های بیمار و انجام معاینات جسمانی، برای وی آزمایشاتی نظیر تست استرس، اکوی قلبی، عکس‌برداری از قلب و بیوپسی تجویز خواهد کرد. بعد از انجام آزمایشات فوق، پزشک قادر خواهد بود با بررسی آنها به‌تمامی بیماری های قلبی و عروقی، تمامی نارسی‌های قلبی و حتی نقایص مادرزادی را تشخیص دهد. درنتیجه با تجویز دارو و رژیم‌های غذایی مناسب و در صورت نیاز با عمل جراحی، به درمان بیماری می‌پردازد. از جمله وظایفی که پزشک متخصص قلب و عروق به عهده دارد، می‌توان به:
_ ارزیابی بیمار و انجام معاینات لازم، تجویز انواع آزمایش‌های مرتبط با قلب، درخواست اکو و تست ورزش و درنتیجه تشخیص بیماری و ناهنجاری و تجویز دارو، دادن مشاوره برای تغییر رژیم غذایی و ایجاد تغییرات در سبک زندگی، همچنین در صورت صلاح دید انجام جراحی‌های قلبی.
_ در صورت وجود مشکلاتی از قبیل ناهنجاری‌های عروق کرونری، بیماری‌های مرتبط با دریچه‌های قلب و عروق محیطی متصل به قلب، پزشک متخصص با انجام جراحی برای باز کردن رگ‌های انسداد یافته، انجام آنژیوپلاستی، کاشت استنت و همچنین ترمیم دریچه‌های میترال به درمان بیمار می‌پردازد.
_ برای بهبود وضعیت قلبی و عملکرد آن، پزشک متخصص با استفاده از دستگاه‌ها و به‌کارگیری آنها به درمان بیمار می‌پردازد. همچنین اگر در ضربان قلب مشکلی وجود داشته باشد، برای رفع اختلال ایجادشده، از عمل جراحی و تجویز داروهای مخصوص، استفاده خواهد کرد.
بیماری های قلبی چه نوع بیماری‌هایی هستند؟
ممکن است شگفت‌زده شوید! اگر مطلع شوید که اولین علت مرگ‌ومیر انسان‌ها در سراسر جهان، بیماری های مرتبط با عروق کرونر و قلب است. کشورهایی که از لحاظ اقتصادی در سطح پایین‌تری قرار دارند، بیشترین درصد مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی را شامل می‌شوند، اگر مواردی همچون؛ مصرف الکل و دخانیات_ چاقی_ رژیم نامناسب غذایی و اضافه‌وزن را کاهش دهیم، مرگ‌ومیر نیز کاهش خواهد یافت. بیماری های قلبی که همان بیماری های قلبی و عروقی هستند، با فرایندی به نام آتروسکلروزیس آغاز می‌شوند. زمانی که چربی‌ها یا همان پلاک‌ها، در دیواره سرخرگ‌ها جمع می‌شوند به‌مرور دیواره سرخرگ‌ها تنگ و تنگ‌تر شده و در این حالت پروسه آتروسکلروزیس ایجاد می‌شود. جریان خون در حالت آتروسکلروزیس، به‌سختی از دیواره سرخرگ ها عبور می‌کند و چنانچه لخته خونی در بدن ایجاد شود و در مسیر گرفتگی قرار بگیرد، با انسداد رگ مواجه خواهیم شد که در این صورت سکته رخ خواهد داد.
سکته هم در قلب و هم در مغز اتفاق خواهد افتاد. زمانی سکته رخ می‌دهد که در بخشی از قلب، خون لخته شده باشد و باعث انسداد رگ شود. چنانچه خون لخته شده باعث قطع جریان کامل خون گردد، عضلات مجاور آهسته‌آهسته شروع به فرسودگی و ازبین‌رفتن می‌کنند. به جز حمله قلبی و یا همان سکته، بیماری های قلبی دیگری نیز وجود دارند که به بیان آنها خواهیم پرداخت.
_ نارسایی احتقانی قلب یا نارسایی قلبی: اگر قلب آن گونه که باید و شاید خون را پمپاژ نکند، به آن نارسایی قلبی گفته می‌شود. این بدان معناست که قلب، توان انقباضی ضعیفی دارد. بنابراین اکسیژن مورد نیاز بدن به‌خوبی تأمین نمی‌شود. در طولانی مدت نارسایی قلبی وخیم‌تر خواهد شد، بنابراین چنانچه در اقوام خود افرادی مبتلا به نارسایی قلبی دارید، حتما تحت مراقبت بودن و رعایت توصیه‌های پزشکی را گوشزد کنید.
_ وجود اختلال در ریتم طبیعی قلب (آریتمی قلبی): در صورت مبتلا بودن به آریتمی قلبی، ضربان قلب شما کندتر و یا تندتر از حالت عادی خواهد بود و ضربان نامنظمی خواهید داشت. وجود ضربان‌های نامنظم باعث اختلال در عملکرد قلب شده و قلب قادر نیست که خون را به‌خوبی پمپاژ کند.
_ بیماری های مرتبط با دریچه قلبی: برای عبور خون و ورود آن به قلب، باز و بسته‌شدن دریچه‌های قلبی نیاز است. اگر دریچه‌ها به‌خوبی باز نشوند، درنتیجه مقدار خون ورودی از آن دچار اختلال خواهد شد. در این حالت به تنگی دریچه قلب مبتلا هستیم. حال اگر دریچه‌ها به‌خوبی بسته نشوند، با نشت خون مواجه خواهیم شد که نام این بیماری، پس‌زدن خون از دریچه است. بیماری‌های دیگری که مرتبط با دریچه‌های قلبی است، پرولاپس نام دارد و به حالتی گفته می‌شود که پنج عدد لت موجود در روی دریچه، دو عدد در سمت چپ و سه عدد در سمت راست، متورم و برآمده شده باشند.
همان‌طور که ملاحظه کردید بیماری های قلبی همواره سلامت و زندگی فرد را تهدید خواهند کرد. لذا برای پیشگیری و درمان بیماری های قلب و عروقی، می‌توانید به کلینیک زاینده رود، بهترین کلینیک قلب در اصفهان مراجعه نمایید.
کاربردهای اکوی قلب برای متخصص قلب
به اکوکاردیوگرافی قلب، اختصارا اکوی قلب نیز می‌گوییم. اگر متخصص قلب نیاز به تشخیص دقیق‌تر بیماری داشته باشد، برای شما اکوی قلبی تجویز خواهد کرد. اکوی قلب تصویربرداری قلبی برای تشخیص بیماری‌ها است. در این روش با ارسال امواج صوتی، تصاویری از قلب شما بر روی مانیتور پدیدار خواهد شد. این تصاویر زنده به متخصص کمک می‌کند تا قلب و عملکرد آن را بیشتر و دقیق‌تر مورد بررسی قرار دهد. در این تصاویر جزئیاتی از قبیل؛ لخته خون‌های موجود در قلب، مشکلات موجود در آئورت، مواد موجود در کیسه اطراف قلب و همچنین تعیین سلامت قلب بعد از سکته و قبل از آن را به متخصص نشان خواهد داد. اکوی قلب یک روش بدون درد است و به‌ندرت پیش می‌آید انجام آن برای کسی منع شده و دردناک باشد. به جرات می‌توان گفت، اکوکاردیوگرافی اولین و بهترین روش برای تشخیص مشکلات قلبی است که به متخصص قلب و عروق توانایی مشاهده رگ‌های موجود در اطراف قلب، دریچه‌های موجود در قلب، عملکرد صحیح و نحوه پمپاژ خون، تشخیص علت درد و نفس‌تنگی در افراد مبتلا به مشکلات قلبی را خواهد داد. با این وجود گاهی اکوی قلب وضعیت نرمالی را نشان می‌دهد که در این صورت نیاز به انجام آزمایشات و بررسی‌های پیشرفته به وجود می‌آید. زیرا نرمال بودن اکوی قلب با داشتن علائم مذکور، نشانه ی سلامت قلبی نیست، بلکه نشان دهنده علائم یک بیماری خاص می‌باشد.
نوار قلب و تفاوت آن با هولتر
تست EKG یا به زبان امروزی، نوار قلب برای اندازه‌گیری و بررسی فعالیت الکتریکی قلب انجام می‌شود. برای انجام این کار تعدادی الکترود به قسمت‌های مختلف بدن متصل می‌شود و سپس با انجام EKG ، فعالیت الکتریکی قلب بر روی مانیتور نمایش داده می‌شود. نوار قلب قادر به‌اندازه گیری لحظه‌ای ضربان قلب و ریتم آن خواهد بود. چنانچه بیمار در حین انجام نوار قلب به آریتمی مبتلا شود، در این لحظه استفاده از هولتر تجویز می‌شود. هولتر هیچ‌گونه خاصیت درمانی ندارد و برای تشخیص بیماری های قلبی استفاده می‌شود. این دستگاه به مدت بیست و چهار ساعت به بیماران کرایه داده می‌شود و برای ثبت آریتمی قلبی کارایی دارد. دستگاه هولتر، هیچ‌گونه عوارضی برای افراد ندارد.
نحوه استفاده از آن فقط توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. به این صورت که الکترودهای موجود در دستگاه، بر روی سینه بیمار متصل می‌شود. ضربان قلب را در حین انجام کارهای روزانه مورد بررسی قرار داده و به دستگاه منتقل می‌کند. استفاده از این دستگاه کاملا بی‌خطر است و فقط برخی افراد، ممکن است به چسب الکترودها حساسیت نشان دهند و پوست آنها کمی قرمز شود که با گذشت چندین ساعت، کاملا برطرف خواهد شد. بعد از نصب الکترودها، بیمار به فعالیت‌های روزانه مشغول شده و دستگاه را در جیب خود قرار داده یا به گردن آویزان می‌کند و در تمام طول روز همراه خود خواهد داشت؛ لذا در زمان استفاده از هولتر، نباید استحمام کرد. تمامی فعالیت‌ها را با ذکر زمان دقیق، باید یادداشت نمود. انجام نوار قلب و هولتر قلب، با استفاده از بروز ترین تجهیزات در یکی از بهترین کلینیک‌های قلب اصفهان، به نام کلینیک زاینده رود انجام خواهد شد.
جراحی قلب باز در کلینیک قلب اصفهان
امروزه روش‌های متفاوتی برای برطرف‌کردن مشکلات قلبی و درمان آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از این روش‌های کم‌کاربرد ولی حیاتی، عمل قلب باز یا جراحی قلب باز است که برای مواردی از قبیل: باز کردن عروق قلبی یا آنژیوپلاستی، عمل پیوند قلب، انجام عمل جراحی برای رفع نقایص مادرزادی، باز کردن شریان‌های مسدود شده منتهی به قلب، تعویض دریچه‌هایی که دچار مشکل شده‌اند و همچنین جراحی بای‌پس بعد از عمل قلب باز، استفاده می‌شود. به طور میانگین این عمل بین ۴_۶ ساعت به طول می‌انجامد. بیمار برای انجام این عمل، نیاز به بیهوشی کامل توسط متخصص بیهوشی دارد. بعد از بیهوشی کامل، جراح با برشی به ابعاد هشت الی ده اینچ در روی قفسه سینه، برای دسترسی و انجام عمل تمامی بافت‌ها و استخوان‌های قفسه سینه را برش خواهد داد.
بعد از دسترسی و مشاهده قلب، شش‌ها و قلب بیمار به دستگاه بای‌پس متصل خواهند شد. کار دستگاه بای‌پس دورکردن خون از قلب، برای جراحی بهتر توسط پزشک خواهد بود. پس از پیداکردن شریان مسدود شده و رفع مشکل، تمامی برش‌های اصلی بخیه می‌شوند. جراحی قلب باز نیز مانند هر روشی، عوارض مختص به خود را دارد که اکثرا در همان روزهای اولیه بستری و بعد از عمل بهبود می‌یابند. ولی از جمله عواملی که ممکن است بعد از عمل برای بیمار رخ دهد عبارت‌اند از:
_ ایجاد خونریزی شدید بعد از عمل
_ اختلال در ریتم منظم قلب و ایجاد ضربان نامنظم
_ آسیب به بافت‌های قلبی که به دلیل کمبود خون در بدن ایجاد می‌شود.
_ مرگ
_ لخته‌شدن خون در قلب و ابتلا به سکته مغزی
_ جمع‌شدن خون زیاد در کیسه اطراف قلب، یا همان پریکارد
بازتوانی قلبی
بعد از به‌وجودآمدن مشکلات قلبی و یا انجام عمل جراحی، زمانی که فرد رو به بهبودی است، بازتوانی آغاز می‌شود. بازتوانی، یک برنامه جامع متشکل از هر آن چیزی است که شما برای سالم ماندن به آن نیاز دارید. بازتوانی قلبی در اصفهان برای بهبودی زودتر و کاهش احتمال عوارض و مشکلات قلبی در آینده بسیار موثر خواهد بود. طبق این برنامه برای تغییر عادات و شیوه مؤثر بر زندگی، توسط پرستارها، پرسنل بیمارستان و پزشک متخصص حاضر در کلینیک قلب اصفهان راهنمایی و یاری خواهید شد. بیمارانی که از این برنامه استفاده می‌کنند، افرادی هستند که درگذشته دچار بیماری های قلبی بوده و تجربه جراحی قلبی داشته‌اند. این برنامه علاوه بر بهبودی، باعث ایجاد حس بهتر در بیمار بعد از انجام عمل خواهد شد و فرد، برای شروع فعالیت‌های جدید در زندگی، با روش متفاوت‌تر در آینده آماده‌سازی می‌شود.
نتیجه‌گیری
برای داشتن طول عمر و سلامتی، لازم است اقداماتی را تحت عنوان پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی انجام دهید. بنابراین با کاهش مصرف میزان چربی‌های اشباع شده، کاهش مصرف مواد قندی و مواد غذایی پر سدیم و در نتیجه با بهره‌گیری از رژیم غذایی سالم از ابتلا به بیماری های قلبی جلوگیری کنید. در صورت مواجه‌شدن با هر یک از مشکلات فوق، می‌توانید با مراجعه به کلینیک قلب اصفهان، بیماری را شناسایی کرده و هرچه سریع‌تر درمان شوید. سلامت قلب شما، آرزوی قلبی ماست. (کلینیک زاینده رود)